1- برخی گویند : نام خمیر برگرفته از خُمره است. دلیل آنها وجود کوره‌های خمره‌پزی بسیار پیرامون خمیر گفته شده است. اما نباید فراموش کرد که قدمت خمره‌سازی در خمیر به بیش از 100 سال نمی‌رسد در حالی که قدمت شهر خمیر بیش از 380 سال ، برابر کهن ترین مدرکی که در دست است، می‌باشد.
2- گروه دیگر می گویند : ازآنجاکه در گذشته در این منطقه از شیره خرما « خَمْر :شراب » می‌ساختند به آن منطقه خمیر گفتند و این اسم بر روی منطقه مانده است. اما هیچ چیز که ثابت کند در این منطقه شراب می ساخته اند در تاریخ و یا در سفرنامه ها نیامده است .
3- برخی دیگر خمیر را تغییر شکل یافته حِمْیَر می‌دانند. به پندار اینان مردم خمیر در اصل از ساکنان یمن و جزء قبیله حمیر می‌باشند که پس از سقوط دولت حمیر افراد آن قبیله از یمن کوچ کرده و برخی از آنها به این منطقه کوچیدند و نام قبیله خود را به آنجا دادند. بعدها حمیر به خمیر تبدیل شد. این گروه وجود روستای حَمیرون در نزدیکی بندر لنگه را دلیلی برای اثبات سخن خود می‌دانند. آنان همچنین گمان می کنند شباهت هایی میان نژتد مردم حِمیَر و خَمیر وجود دارد .امّا هیچ سند تاریخی در مورد کوچ افراد قبیله حِمیَر به این منطقه وجود ندارد . شباهت ظاهری نیز طبیعی است . زیرا بندر خمیر در جنوب ایران و در منطقه ای گرمسیر است و طبیعی است که مردم آن سبزه باشند و شباهت هایی با دیگر مردمان شیه جزیره عربستان داشته باشند .از طرفی زبان و فرهنگ مردم بندر خمیر با مردم یمن بسیار فرق دارد . زبان بندر خمیری ها شاخه ای از فارسی است .
4- برخی خمیر را مخفّف « خَهِ‌مَیر » می دانند و می گویند : در گذشته خانواده های ساکن این منطقه پراکنده و دور از هم بودند. یکی از این خانواده‌ها به خه میر(خواهر‌میر) مشهور بود . پس از مدتی خانواده‌های دیگری در نزدیکی این خانواده ساکن شدند. بعدها خه‌میر با حذف «ه» به خمیر تبدیل شده است. هیچ سندی در تاریخ برای اثبات این سخن نیست .
5- برخی نیز بر این باورند که خمیر در اصل جَمیر و معنی جای گرد‌آمدن است. (افشار سیستانی، 1374، ص 174) امّا باور این سخن تا اندازه ای دشوار است . تبدیل جَمیر به خَمیر در نوشتار امکان دارد ولی در گفتار سخت است و نمونه هایی از آن دست کم در زبان فارسی موجود نیست . ( هرچند در زبان ایتالیایی و اسپانیایی ممکن است . )
دریافت
